Wat is therapie met een hond (AAT)?
Animal-Assisted Therapy (AAT) is een behandelvorm waarbij een hond gericht wordt ingezet door een professional (zoals een psycholoog, jeugdwerker of therapeut), met duidelijke therapeutische doelen.
Therapeutische doelen bij jongeren
Therapie met een hond kan o.a. helpen bij:
| Doel | Hoe een hond helpt |
|---|---|
| Eenzaamheid verminderen | Hond biedt nabijheid, rust en onvoorwaardelijke aandacht |
| Zelfvertrouwen vergroten | Jongere leert omgaan met en sturen van de hond (ervaring van controle en succes) |
| Sociale interactie stimuleren | Hond fungeert als ijsbreker, waardoor jongeren zich makkelijker openstellen |
| Stress en angst verlagen | Fysiek contact met hond verlaagt cortisol, verhoogt oxytocine |
| Verantwoordelijkheid opbouwen | Jongere voert taken uit (voeren, borstelen, commando’s), wat structuur en eigenwaarde versterkt |
werkwijzen
Op basis van o.a. Beetz et al. (2012), O’Haire (2013), en Kamioka et al. (2014):
1. Hond als co-therapeut in sessies
- De hond is aanwezig tijdens gesprekken met een therapeut.
- Jongere mag de hond aaien, commando’s geven of ermee wandelen.
- Effect: jongeren openen zich sneller en voelen zich veiliger.
2. Gedragsoefeningen met de hond
- Jongere oefent met “leiden” van de hond → bevordert zelfvertrouwen en assertiviteit.
- Bijv.: de hond over een parcours leiden, zitten laten op commando.
- Werkt goed bij jongeren met sociaal ongemak of faalangst.
3. Reflectie via interactie met hond
- Hond ‘spiegelt’ het gedrag of de energie van de jongere (bijv. trekt terug bij onrust).
- De therapeut gebruikt dit om gesprek te voeren over emoties, grenzen of sociale signalen.
4. Kleine groepstherapie met hond
- Groep jongeren werkt samen met 1 hond (taken verdelen, samenwerken).
- Bevordert groepsbinding, communicatie en gedeelde positieve ervaring.
Voorwaarden voor inzet
- ✅ De hond is speciaal opgeleid (bijv. gecertificeerde therapiehond via AAIZ of AAI-organisaties).
- ✅ De begeleider is geschoold in dierondersteunde interventies.
- ✅ Het welzijn van de hond wordt actief bewaakt.
- ❌ Niet geschikt bij allergieën, extreme angst voor honden of trauma’s m.b.t. dieren.
Bronnen
Beetz, A., Uvnäs-Moberg, K., Julius, H., & Kotrschal, K.
“Psychosocial and psychophysiological effects of human–animal interactions: The possible role of oxytocin.” Frontiers in Psychology, 2012
Kamioka, H., et al.
“Effectiveness of animal-assisted therapy: A systematic review of randomized controlled trials.” Complementary Therapies in Medicine, 2014.
O’Haire, M. E.
“Animal-assisted intervention for autism spectrum disorder: A systematic literature review.” Educational Research Review, 2013.